PNF to koncepcja ćwiczeń polegającą na ponownej nauce lub odtworzeniu utraconej funkcji ruchowej pacjenta w wyniku przebytej choroby lub urazu. PNF, czyli proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie polega na wielokrotnym powtarzaniu wzorca ruchowego we wszystkich płaszczyznach, co wymusza zaangażowanie wielu różnych grup mięśni i aktywny udział pacjenta w proces terapeutyczny. Nadrzędnym celem terapii jest przywrócenie wzorców ruchowych, które pacjent wykorzystuje w czynnościach dnia codziennego (np. prawidłowe chodzenie). Ćwiczenia według PNF mają działanie przeciwbólowe, rozluźniające, jak również odpowiadają za odbudowanie stabilizacji stawów i poprawienie koordynacji ruchowej. PNF to metoda kompleksowa, ponieważ pacjent podczas zajęć z fizjoterapeutą aktywizuje wzrok, słuch, receptory dotyku, równowagi oraz czucia głębokiego.
Wskazania do terapii PNF to głównie schorzenia neurologiczne i ortopedyczne:
- przebyte udary mózgu i urazy rdzenia kręgowego,
- choroby powodujące zaburzenia w utrzymywaniu równowagi,
- choroby nerwowo-mięśniowe,
- stwardnienie rozsiane (SM),
- choroba Parkinsona,
- pacjenci pooperacyjni, przy zaburzeniach funkcji mięśni w postaci niedoboru masy oraz siły mięśniowej,
- choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie, zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne),
- złamania i zwichnięcia
- uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu: mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych,
- zaburzenia tzw. propriocepcji jako następstwo doznanego urazu tkanek miękkich,
- zaburzenia prawidłowej postawy – reedukacja posturalna,
- bóle kręgosłupa szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowo-krzyżowego, skoliozy,
- neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego,
- zaburzenia funkcji wegetatywnych (oddychanie, połykanie, artykulacja),
- leczenie stawów hypermobilnych – stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn